Sondaj Çamurunun Önemi

Sondaj Çamurunun Önemi

Sondaj Çamuru: Yönlendirilebilir Yatay Sondaj teknolojisinin başlangıcından bitimine kadar bütün aşamalarında mutlaka kullanılan ve çok önemli işlevleri olan bir karışımdır. Yani projenin başarıyla sonuçlandırılabilmesindeki en kritik etkenlerden biridir. Dolayısıyla sondaj çamurunun hazırlanması başlı başına bir bilimdir. Ana bileşenleri su ve bentonit'tir. Ancak istenilen çamur özelliklerinin sağlanabilmesi için sık sık polimerler de kullanılır.

Sondaj çamurunun 6 ana işlevi vardır:

1 - İçeride oluşan hafriyatı dışarı atar

Bentonit ve su karışımının özkütlesi 1,2 – 1,5 g/cm³ arasındadır. Bu sayede tünel içerisinde elmaslar tarafından öğütülen zemin parçacıkları çamur içerisinde yüzdürülür ve akıcı kıvamı sayesinde deliğin giriş ve çıkış noktalarından dışarı atılır. Zeminde varolan çatlaklar ya da kaçaklar bir süre sonra bentonit ile dolar ve geçirimsiz bir tabaka elde edilir. Bu işlem, zemindeki çatlakları doldurarak zemini sıkılaştırır; bir nevi zemin rehabilitasyonu sağlamış olur.

2 – Açılan deliğin stabil kalmasını sağlar

Delik çeperleri basınçla verilen çamur ile sıvanır. Ancak bu aynen tünel inşaatlarındaki püskürtme beton gibi geçici bir tahkimat sağlar. Asıl stabilizasyonu sağlayan deliğin çamurla dolu olmasıdır. Sondaj çamurundan kaynaklanan iç basınç, zeminin göçme riskini azaltır ve delik sabit kalır.

3 – Hidrolik delme sağlar

Zemine basınçla püskürtülen sondaj çamuru zemini örseler ve yumuşatır. Bu da mekanik delmeyi sağlayan elmas uçlar için kolaylık sağlar.

4 – Ekipmanların fazla ısınmasını önler

Delgiyi yapan delici uçların zeminle sürtünmesi sonucu ortaya çıkan ısı delgi başlığının, delgi tijlerinin ve delgi başlığı içerisindeki verici(sonda) cihazın aşırı ısınmasına sebep olur. Bu istenmeyen bir durumdur. Özellikle daha hassas olan verici(sonda) 50 °C ‘nin üzerinde işlevini yitirir. Sondaj çamuru sürtünmeden kaynaklanan ve istenmeyen bu ısınmayı önleyerek istenilen sıcaklık aralıklarında çalışmayı sağlar.

5 – Borunun hasarsız olarak yeraltına çekilmesini sağlar.

Tamamen zeminin özellikleri analiz edilerek özel olarak üretilmiş sondaj çamuru ile dolu olan delik, yeraltına döşenecek olan boru için bir çamur havuzu vazifesi görür ve yüzdürülerek çekilmesini sağlar. Bu sayede boru ve zemin arasındaki sürtünme azaltılır, borunun zarar görmesi önlenir.

6 – İşletme güvenliği sağlar.

Bünyesinde suyu tutan bentonit boru çekildikten sonra da boruyu adeta bir yorgan gibi sarar ve doğal bir koruma tabakası (keson) oluşturur. Bu koruma kalkanı özellikle üzerinden tekrarlı yüklerin hareket ettiği karayolu ve demiryolu gibi yapılarda tek noktadan etkiyen baskıyı hattın tamamına yayarak boruyu ekstra gerilmelerden korur.